ممکن است نام اسیدهای آمینه را در باشگاه ورزشی خود شنیده باشید، اما این اسیدها دقیقاً چیستند، چگونه عمل میکنند و چند نوع از آنها وجود دارد؟ اگر این سوالات ذهن شما را مشغول کردهاند، در ادامه پاسخهایی که نیاز دارید را پیدا خواهید کرد!
پروتئین به عنوان یک ماده مغذی ضروری شناخته میشود، به این معنا که باید از طریق رژیم غذایی دریافت شود، زیرا بدن انسان نمیتواند آن را بسازد. پروتئینی که مصرف میکنیم در فرآیند هضم به اسیدهای آمینه حاوی نیتروژن تجزیه میشود. در طی هضم، آنزیمها پروتئینها را به پپتیدها (زنجیرههای کوتاه اسیدهای آمینه) و اسیدهای آمینه منفرد تقسیم میکنند. این اسیدهای آمینه در بدن برای ساخت انواع مختلف پروتئینها مانند آنزیمها، هورمونها، پروتئینهای ساختاری (عضله، پوست و دیگر بافتها)، پروتئینهای ایمنی و پروتئینهای حمل و نقل استفاده میشوند. همه این پروتئینها برای فرآیندهایی مانند هضم، رشد عضلانی، ترمیم بافتها، تنظیم عملکرد سیستم ایمنی و بسیاری از عملکردهای دیگر ضروری هستند.
انواع اسیدهای آمینه
اسیدهای آمینهای که در بدن برای ساخت پروتئین استفاده میشوند، به چندین دسته تقسیم میشوند که از جمله آنها میتوان به دستهبندی بر اساس ساختار، بار الکتریکی و قطبیت اشاره کرد. در اینجا تمرکز ما روی تقسیمبندی بر اساس ضروری بودن آنهاست، که به این معناست که بدن انسان قادر به ساخت آنها نیست. جالب است بدانید که بعضی اسیدهای آمینه برای انسان ضروری و برای دیگر موجودات غیر ضروری هستند. به عنوان مثال، آرژنین برای انسان یک اسید آمینه غیر ضروری است اما برای سگها ضروری است.
اسیدهای آمینه ضروری
این اسیدهای آمینه توسط بدن ساخته نمیشوند و بنابراین باید از منابع غذایی تأمین شوند. برخی از بهترین منابع اسیدهای آمینه ضروری شامل گوشت، تخممرغ، مرغ، محصولات لبنی و مکملهای پروتئینی هستند.
9 اسید آمینه ضروری شامل: هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، متیونین، فنیل آلانین، ترئونین، تریپتوفان و والین هستند.
- هیستیدین: به آنتیاکسیدانها و سیستم ایمنی کمک میکند. در هموگلوبین یافت میشود.
- ایزولوسین: به بهبود زخمها، فرآیندهای سمزدایی و عملکرد سیستم ایمنی کمک میکند. در بافت عضلانی یافت میشود.
- لوسین: به تنظیم سطح گلوکز خون، رشد و ترمیم عضلات و تولید هورمونهای رشد کمک میکند.
- لیزین: در تشکیل کلاژن، تولید آنتیبادیها و هورمونها و بهبود زخمها مؤثر است.
- متیونین: در حفظ پوست، مو و ناخنها و همچنین فرآیندهای سمزدایی و آنتیاکسیدانی نقش دارد.
- فنیل آلانین: برای تولید نوراپینفرین استفاده میشود و در تنظیم گرسنگی و حافظه نقش دارد.
- ترئونین: به ساخت کلاژن و الاستین و همچنین در متابولیسم چربی مؤثر است.
- تریپتوفان: به عنوان پیشساز سروتونین و ملاتونین عمل میکند و برای سیستم ایمنی مهم است.
- والین: در تولید هورمون رشد، متابولیسم انرژی و تنظیم گلوکز خون نقش دارد.
اسیدهای آمینه غیر ضروری
این اسیدهای آمینه به دلیل توانایی بدن در ساخت آنها، نیازی به تأمین از منابع غذایی ندارند.
11 اسید آمینه غیر ضروری شامل: آلانین، آرژنین، آسپاراژین، اسید آسپارتیک، سیستئین، گلوتامیک اسید، گلوتامین، گلیسین، پرولین، سرین و تیروزین هستند.
- آلانین: در ایجاد انرژی و عملکرد سیستم عصبی نقش دارد.
- آرژنین: در تولید اکسید نیتریک و بهبود گردش خون مؤثر است.
- آسپاراژین: در سنتز پروتئین ماهیچهای و فرآیندهای سمزدایی مؤثر است.
- اسید آسپارتیک: در ایجاد انرژی و سمزدایی نقش دارد.
- سیستئین: در سمزدایی و سیستمهای آنتیاکسیدانی کمک میکند و در کراتین پوست، مو و ناخنها یافت میشود.
- گلوتامیک اسید: در فرآیندهای سمزدایی و تولید انتقالدهندههای عصبی نقش دارد.
- گلوتامین: در فرآیندهای سمزدایی و تولید اسیدهای آمینه دیگر مؤثر است.
- گلیسین: در تولید سلولها و هورمونهای ایمنی نقش دارد.
- پرولین: به ترمیم بافتها و سلامت مفاصل و پوست کمک میکند.
- سرین: در تولید آنتیبادیها و متابولیسم چربی مؤثر است.
- تیروزین: پیشساز دوپامین و نوراپینفرین است و در تولید هورمون تیروئید نقش دارد.
اسیدهای آمینه ضروری مشروط
این اسیدهای آمینه معمولاً ضروری نیستند اما در شرایط استرس یا بیماری میتوانند ضروری شوند. این اسیدهای آمینه عبارتند از: آرژنین، سیستئین، گلوتامین، تیروزین، گلیسین، اورنیتین، پرولین و سرین.
اورنیتین: نقشی کلیدی در فرآیند سمزدایی از طریق چرخه اوره دارد و به عملکرد سیستم ایمنی کمک میکند.
در نهایت، تنوع در رژیم غذایی کلید دریافت اسیدهای آمینه ضروری است. مصرف انواع گوشتها، مواد غذایی گیاهی، حبوبات، مکملهای پروتئینی و اسید آمینهها به شما این امکان را میدهد که تمام بلوکهای ساختمانی مورد نیاز بدن خود را تأمین کنید تا عملکردهای مختلف بدن به درستی انجام شوند!